Onlangs kregen we van Ruud Jansen, onze zeer geleerde bioloog-zwager, onderstaande reactie over een bezoek aan onze boomgaard. Curieus maar toch even doorlezen.. De boomgaard vanuit een heel ander perspectief....!
Boomgaard te Nij Beets: een eldorado voor kevers!
met aantekeningen over 2 lieveheersbeestjes.
Het was op 2 augustus 2008 dat we voor het eerst de Ripen 11 te Nij Beets aandeden. Ik ben een half uurtje door de boomgaard gewandeld op zoek naar kevers en andere insekten.
Op de elzen langs de rand van de boomgaard zaten veel zwarte larven van het elzenhaantje Agelastica alni. Verder klopte ik een aantal lieveheersbeestjes van deze elzen, waaronder een zeldzame soort die ik in geen 20 jaar ooit eerder heb gevangen!
Adalia bipunctata: tweestippelig lieveheersbeestje
Harmonia axyridis: aziatisch lieveheersbeestje*
Sospita vigintiguttata: twintigvleklieveheersbeestje!**
Propylea quatordecimpunctata: veertienstippelig lieveheersbeestje
Cis boleti: een boomzwamkever
*Harmonia axyridis ook wel ‘veelkleurig aziatisch lieveheersbeestje’ is een soort die oorspronkelijk uit China komt. Vanaf 2002 is de soort in Nederland in het wild aangetroffen. Sinds 1990 is H. axyridis voor het eerst ingezet als biologische bestrijder van bladluizen in kassen in west europa en sinds 1996 in de buitenteelt o.a. op houtfruit. (Cuppen et al. 2004). De soort is een ware zegentocht begonnen door Nederland en is inmiddels een van de algemeenste soorten. Pas in 2006 zijn er enkele exemplaren van deze soort in Friesland aangeland. De soort voelt zich kennelijk thuis in Friesland en kan nu in grote aantallen worden gevonden. In de boomgaard te Nij Beets kan hij een goede diensten bewijzen door het eten van 200-300 bladluizen per dag. De grote predatiecapaciteit (‘eetlust’) en het actief zijn bij relatief lage temperaturen (vanaf 9 °C) zijn grote voordelen.
** Sospita vigintiguttata
Een zeldzame soort uit vochtige biotopen in de nabijheid van elzen. Volgens Brakman (1966) alleen bekend uit Gelderland en Overijssel. Inmiddels ook in Friesland en Groningen gevangen.
Fürch (1967) noemt deze soort het mooiste lieveheersbeestje uit europa. Ik heb 2 afbeeldingen toegevoegd. Daarop is te zien de soort zwartwit is gevlekt. Voor wie precies telt: het zijn 20 stippen. Het gevangen exemplaar had op het schild gele vlekken op een zwarte ondergrond.
Foto’s van de ontwikkeling zijn te zien op: http://stippen.nl/development.php?soort=SOSVIG
Overige vangsten
In het haardhout kwam ik tegen:
Adarrus depressus een afgeplatte roofwants die onder schors jaagt naar houtkevers.
In schapenhokken zeefde ik een aantal kleine kevers, waarvan ik de volgende soorten op naam heb gebracht (een aantal kortschildkevers nog niet):
Ptinidium pusillum een haarvleugelkever
Acrotrichis sericans ,, ,,
Monotoma sp.
Oxyomus sylvestris een bladsprietkever
Conclusie
Mijn conclusie is dat als in een half uur al een dergelijk zeldzame kever tegenkomt, de boomgaard wel een kevereldorado moet zijn. Alle reden om de boomgaard te behouden en een om keer terug te komen!
Literatuur
Brakman PJ 1966. Lijst van Coleoptera uit Nederland en het omliggende gebied. Monographieën van de Nederlandsche Entomologische Vereeniging 2: i-x, 1-219.
Cuppen, J., Heijerman, Th., Wielink, P. van & A. Loomans. Het lieveheersbeestje HARMONIA AXYRIDIS in nederland: een aanwinst voor onze fauna of een ongewenste indringer (Coleoptera: Coccinellidae)? Nederlandse faunistische mededelingen 20: 1-12.
Fürch, H 1967. Familie Coccinellidae (marienkäfer) - Die Käfer Mitteleuropas 7: 227-278.
Ruud Jansen
met aantekeningen over 2 lieveheersbeestjes.
Het was op 2 augustus 2008 dat we voor het eerst de Ripen 11 te Nij Beets aandeden. Ik ben een half uurtje door de boomgaard gewandeld op zoek naar kevers en andere insekten.
Op de elzen langs de rand van de boomgaard zaten veel zwarte larven van het elzenhaantje Agelastica alni. Verder klopte ik een aantal lieveheersbeestjes van deze elzen, waaronder een zeldzame soort die ik in geen 20 jaar ooit eerder heb gevangen!
Adalia bipunctata: tweestippelig lieveheersbeestje
Harmonia axyridis: aziatisch lieveheersbeestje*
Sospita vigintiguttata: twintigvleklieveheersbeestje!**
Propylea quatordecimpunctata: veertienstippelig lieveheersbeestje
Cis boleti: een boomzwamkever
*Harmonia axyridis ook wel ‘veelkleurig aziatisch lieveheersbeestje’ is een soort die oorspronkelijk uit China komt. Vanaf 2002 is de soort in Nederland in het wild aangetroffen. Sinds 1990 is H. axyridis voor het eerst ingezet als biologische bestrijder van bladluizen in kassen in west europa en sinds 1996 in de buitenteelt o.a. op houtfruit. (Cuppen et al. 2004). De soort is een ware zegentocht begonnen door Nederland en is inmiddels een van de algemeenste soorten. Pas in 2006 zijn er enkele exemplaren van deze soort in Friesland aangeland. De soort voelt zich kennelijk thuis in Friesland en kan nu in grote aantallen worden gevonden. In de boomgaard te Nij Beets kan hij een goede diensten bewijzen door het eten van 200-300 bladluizen per dag. De grote predatiecapaciteit (‘eetlust’) en het actief zijn bij relatief lage temperaturen (vanaf 9 °C) zijn grote voordelen.
** Sospita vigintiguttata
Een zeldzame soort uit vochtige biotopen in de nabijheid van elzen. Volgens Brakman (1966) alleen bekend uit Gelderland en Overijssel. Inmiddels ook in Friesland en Groningen gevangen.
Fürch (1967) noemt deze soort het mooiste lieveheersbeestje uit europa. Ik heb 2 afbeeldingen toegevoegd. Daarop is te zien de soort zwartwit is gevlekt. Voor wie precies telt: het zijn 20 stippen. Het gevangen exemplaar had op het schild gele vlekken op een zwarte ondergrond.
Foto’s van de ontwikkeling zijn te zien op: http://stippen.nl/development.php?soort=SOSVIG
Overige vangsten
In het haardhout kwam ik tegen:
Adarrus depressus een afgeplatte roofwants die onder schors jaagt naar houtkevers.
In schapenhokken zeefde ik een aantal kleine kevers, waarvan ik de volgende soorten op naam heb gebracht (een aantal kortschildkevers nog niet):
Ptinidium pusillum een haarvleugelkever
Acrotrichis sericans ,, ,,
Monotoma sp.
Oxyomus sylvestris een bladsprietkever
Conclusie
Mijn conclusie is dat als in een half uur al een dergelijk zeldzame kever tegenkomt, de boomgaard wel een kevereldorado moet zijn. Alle reden om de boomgaard te behouden en een om keer terug te komen!
Literatuur
Brakman PJ 1966. Lijst van Coleoptera uit Nederland en het omliggende gebied. Monographieën van de Nederlandsche Entomologische Vereeniging 2: i-x, 1-219.
Cuppen, J., Heijerman, Th., Wielink, P. van & A. Loomans. Het lieveheersbeestje HARMONIA AXYRIDIS in nederland: een aanwinst voor onze fauna of een ongewenste indringer (Coleoptera: Coccinellidae)? Nederlandse faunistische mededelingen 20: 1-12.
Fürch, H 1967. Familie Coccinellidae (marienkäfer) - Die Käfer Mitteleuropas 7: 227-278.
Ruud Jansen
Geen opmerkingen:
Een reactie posten